Ποιος είναι ο μεγαλύτερος σου φόβος; Η μάλλον ας το πάμε πιο απλά.
Με ποιον τρόπο ο φόβος κυριαρχεί στις αποφάσεις σου;
Ίσως η ουσιαστική ερώτηση δεν είναι
Τι φοβάμαι;
αλλά
Από τι προσπαθώ να προστατευτώ;
Όμως μπορείς να το πας βαθύτερα: Όταν θέλουμε να προστατευτούμε σημαίνει πως έχουμε ανάγκη να αισθανθούμε ασφάλεια.
- Ο πραγματικός φόβος είναι ένα σήμα που μας προειδοποιεί για κάποιο κίνδυνο. Στηρίζεται πάντα σε κάτι που αντιλαμβανόμαστε ως απειλή από το εξωτερικό περιβάλλον.
- Ο αδικαιολόγητος φόβος στηρίζεται στην μνήμη και την φαντασία μας.
Ο πραγματικός φόβος είναι ένα μήνυμα που στέλνει η διαίσθηση μας όταν μια κατάσταση είναι επείγουσα.
Φαντάζομαι πως το μυαλό σου, όπως και το δικό μου, έχει βιώσει στιγμές όπου δεν μπορούσε να σταματήσει και να βρει ηρεμία.
Όμως παρόλο που δεν μας αρέσει καθόλου, το καλύτερο αντίδοτο για τον φόβο είναι η δράση. Και σχεδόν κάθε ανησυχία περιλαμβάνει μια διαμάχη ανάμεσα στο ένστικτο και την απραξία.
Και πολλές φορές ο φόβος είναι μέρος του προβλήματος ή το ίδιο το πρόβλημα.
Πριν συνεχίσεις δες το βίντεο:
Ο Φόβος Ως Δικτάτορας Του Μυαλού
Ίσως δεν θέλουμε να το παραδεχτούμε αλλά ο φόβος είναι η καθημερινή μας Νέμεσις.
Διέπει με περίεργο αλλά πανίσχυρο τρόπο το πώς κυλούν τα δευτερόλεπτα της καθημερινότητας μας. Και πολλές φορές ξέρουμε πως φοβόμαστε αλλά δεν έχουμε ξεκάθαρο τον λόγο.
Ο φόβος λειτουργεί ως καύσιμο για αρνητικές και επικριτικές σκέψεις που κάνουμε αλλά και για την ανάγκη μας να ελέγχουμε τα πάντα.
Κάθε δύσκολο συναίσθημα όπως ντροπή, ενοχή και θυμός έχει ως βάση τον φόβο. Αντιπροσωπεύει ένα είδος απειλής – μια απειλή για την αυτοεκτίμηση μας, το είναι μας ή την σταθερότητα στην ζωής μας.
Ο φόβος ωστόσο είναι ένας εξαιρετικά χρήσιμος εξελεγκτικός μηχανισμός όπου μας προειδοποιεί όταν δεν είμαστε ασφαλείς.
Το πράγμα όμως μπερδεύεται όταν φοβόμαστε χωρίς να υπάρχει κάποια αντικειμενική απειλή στο εξωτερικό περιβάλλον.
Όχι ευχαριστώ… Δεν χρειάζομαι ένα πραγματικό κίνδυνο για να αισθανθώ φόβο. Τα καταφέρνω μια χαρά και μόνος μου.
Στις 6 Ιανουαρίου του 1941, ο Franklin Roosevelt, ανέφερε σε μια ομιλία του πως μια από τις τέσσερις σημαντικότερες ελευθερίες είναι η ελευθερία από τον φόβο.
Η διεκδίκηση του δικαιώματος να ζούμε χωρίς τον φόβο του συνεχούς εσωτερικού πολέμου που έχουμε με τον εαυτό μας.
Ποιο Είναι Στην Ουσία Το Πρόβλημα
Και η αλήθεια είναι πως ο φόβος δεν είναι μέρος του προβλήματος. Είναι το πρόβλημα. Όμως, αν δώσουμε πραγματικά προσοχή ίσως είναι μέρος της λύσης.
Όταν Φόβος Χτυπά Μην Τρέξεις Μακριά
Αρχικά είναι ένα σύστημα συναγερμού. Εμφανίζεται για να δεσμεύσει την προσοχή μας και να μας κατευθύνει μακριά από την απειλή.
Όμως αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως απειλή πολλές φορές μπορεί να είναι μια μεταμφιεσμένη ευκαιρία.
Μια ευκαιρία να διεκδικήσουμε αυτό που θέλουμε περισσότερο.
Κάθε φορά που έχω αναβαθμίσει τον τρόπο ζωής μου και πέτυχα κάποιον στόχο σημαντικό για εμένα, υπήρχαν δύο αντίρροπες δυνάμεις:
[su_note note_color=”#060607″ text_color=”#ddd7d7″ radius=”14″]Αυτό που θέλεις περισσότερο έχει την τάση να αποκαλύπτει τον καλύτερο και ταυτόχρονα τον χειρότερο εαυτό σου. [/su_note]
Και πιστεύω πως ο χειρότερος εαυτό μας είναι ντυμένος με τους χειρότερους φόβους μας. Ένα είδος διαβολικού συμβούλου με νευρωτικές τάσεις.
Ανησυχίες, στρες, η πίεση του ρολογιού και μια χαλασμένη κασέτα να παίζει διαρκώς στο πίσω μέρος του μυαλού σου υπενθυμίζοντας σου συνεχώς πως κάτι θα πάει στραβά.
Η ικανότητα να αντιληφθούμε την σχέση που έχουμε με τον φόβο αντί να θεωρήσουμε πως είμαστε δαιμονισμένοι από αυτόν, είναι και αυτή που μπορεί να κάνει την διαφορά.
Άλλο να αισθάνεσαι πως φοβάσαι και άλλο να πιστεύεις τον φόβο.
Όταν ο φόβος μας χτυπά θεωρούμε δεδομένες τις πληροφορίες που μας στέλνει και προσπαθούμε να κάνουμε κυριολεκτικά τα πάντα για να γλυτώσουμε.
Αν κάτι μπορεί να πάει στραβά ας συγκεντρωθούμε σε αυτό.
Αρνητικές προφητείες που ποτέ δεν έγιναν πραγματικότητα αλλά τι σημασία έχει;
Διότι το ζήτημα δεν είναι τόσο το γεγονός που δεν έχει έρθει ακόμα αλλά ποιες είναι οι προσδοκίες μας για αυτό.
[su_note note_color=”#060607″ text_color=”#ddd7d7″ radius=”14″]Γιατί οι προσδοκίες μας θα καθορίσουν όχι μόνο το πως θα αντιδράσουμε όταν το γεγονός υλοποιηθεί στην σφαίρα του πραγματικού αλλά και την συναισθηματική τριβή μέχρι να έρθει.[/su_note]
Και η σχέση μας με τον φόβο είναι ίδια όπως και σε οποιαδήποτε άλλη σχέση χειραγώγησης. Ο ένας είναι ο υποκινητής και ο άλλος η μαριονέτα.
Ο ένας έχει το κουμπί της ενεργοποίησης και ο άλλος το κουμπί της αντίδρασης.
Και όσο χαμηλότερη είναι η αυτοεκτίμηση μας τόσο μεγαλύτερο έλεγχο έχει ο άλλος πάνω μας. Παίζει με τις ανασφάλειες μας, τα απωθημένα και τους πόθους μας.
Έχει εντοπίσει τους διακόπτες να μας τρομοκρατεί όταν κάτι σημαντικό εμφανίζεται στην ζωή μας και απαιτεί να το διαχειριστούμε.
Να κάνουμε κάτι.
Και αυτό το κάτι μας τρομάζει. Ανοίγει νέες πόρτες, καινούργιες ευκαιρίες και προκλήσεις που βαθιά μέσα μας δεν ξέρουμε αν θέλουμε.
Και δεν ξέρουμε αν τις θέλουμε επειδή ο φόβος προσπαθεί να μας πείσει πως δεν τις αξίζουμε.
Όμως, όταν σκεφτόμαστε το αρνητικό σενάριο, την καταστροφή και τον Αρμαγεδδών, δεν σημαίνει πως είμαστε αρνητικοί. Σημαίνει πως πολύ απλά έχουμε συνηθίσει τον συγκεκριμένο τρόπο σκέψης.
Έχουμε αγκιστρωθεί πάνω του με δόλωμα την ψευδαίσθηση της ασφάλειας. Η ανάγκη να αισθανθούμε σιγουριά ενεργοποιείται από τον φόβο και όχι το αντίστροφο.
Σε μια πληθώρα από είδη ψυχοθεραπειών, αναφέρεται πως για να ξεπεράσουμε τον φόβο χρειάζονται τέσσερα στάδια:
- Δες τον κατάματα.
- Εξερεύνησε τον.
- Αποδέξου τον.
- Δώσε στον εαυτό σου την επιλογή να αντιδράσει παραγωγικά.
Ίσως το πιο δύσκολο κομμάτι στην αντιμετώπιση σκέψεων που μας κρατούν δέσμιους και στάσιμους είναι:
Πρώτον πως είναι απλά σκέψεις και δεύτερον πως τις δημιουργήσαμε εμείς οι ίδιοι ακόμα και αν δεν το θέλαμε.
Με ποιον τρόπο δημιουργήθηκαν αυτές οι σκέψεις; Ποια ήταν η κατάσταση καταλύτης που τις ενεργοποίησε; Για ποιο λόγο συνεχίζουμε να τις πιστεύουμε;
Δεν πρόκειται ποτέ να διαχειριστείς τα συναισθήματα σου και τις σκέψεις σου αν συνεχίσεις να αντιδράς σε αυτές.
Η καθημερινότητα μας περνά χωρίς να την αξιολογούμε.
Είμαστε συνεχώς στον αυτόματο και το κουμπί της παύσης δεν υπάρχει πουθενά. Μαριονέτες γεγονότων, καταστάσεων και ανθρώπων χωρίς να ξέρουμε αν οι αντιδράσεις αυτές μας ωφελούν ή όχι.
Αν O Φόβος Είναι Το Πρόβλημά Σου Τότε Παίξε Με Το Συναίσθημα
Μια δύσκολη άσκηση που έκανα πριν λίγο καιρό ξεκίνησε με αφορμή την καθημερινή πίεση που έχουμε με την Εταιρεία.
Οι ρυθμοί είναι φρενήρεις και κάθε στιγμή χρειάζεται να παίρνεις μια απόφαση όπως και κάθε στιγμή χρειάζεται να διαχειρίζεσαι τις συνέπειες των αποφάσεων αυτών.
Και εννοείται πως η κάθε απόφαση που θα πάρεις δεν θα είναι και η καλύτερη. Τσουβάλια από λάθη και ο εκνευρισμός στο ζενίθ με καπνούς να βγαίνουν από τα αυτιά.
Η Εταιρεία είναι η ζωή μου. Όταν όμως κάνεις κάτι που σου αρέσει και πιάνεις τον εαυτό σου βαριανασαίνει, υπάρχει θέμα.
Έτσι, ένα πρωί αποφάσισα να κάνω μια ερώτηση στον εαυτό μου:
Πως θέλεις να αισθάνεσαι σήμερα;
Τι ήθελα να το έκανα… Άστο ρε παιδί μου για τις διακοπές που θα είσαι πιο χαλαρός.
Άρχισα να απαντάω από μέσα μου πως θέλω να είμαι ήρεμος, θετικός και αισιόδοξος.
Όμως έπιασα τον εαυτό μου να κάνει αυτόματες σκέψεις. Χωρίς να το σκεφτώ ιδιαίτερα τις κατέγραψα.
Ξέρεις, όταν δίνεις στον εαυτό σου την δυνατότητα να δει τα περίεργα που συμβαίνουν στο κεφάλι σου, παράξενα πράγματα συμβαίνουν. Και όντως συνέβησαν.
Παρατήρησα προς έκπληξη μου κάποια μοτίβα:
- Δεν ήξερα πώς να κάνω τον εαυτό μου να αισθανθεί θετικός (τι στο διάολο σκέφτηκα).
- Έθετα κανόνες για τις συνθήκες που θα αισθανόμουν καλά. Τους ονόμασα σηματοδότες.
Οι σηματοδότες ήταν καταστάσεις που έπρεπε να συμβούν μέσα στην ημέρα για να μπορέσω να αισθανθώ ήρεμος και θετικός.
Όπως καταλαβαίνεις είναι λυτρωτικό να παρατηρείς τον τρόπο που τρέχει το μυαλό σου.
[su_note note_color=”#060607″ text_color=”#ddd7d7″ radius=”14″]Όμως είναι τραγικό να συνειδητοποιείς πως δεν είσαι εσύ αυτός που θα δώσει άδεια στον εαυτό σου να αισθανθεί καλά αλλά μια εξωτερική κατάσταση. [/su_note]
Πολλές φορές ξεχνάμε πως μπορούμε να σκεφτούμε ότι θέλουμε. Ο φόβος μας παρασέρνει και μπαίνουμε σε ένα τούνελ όπου προσπαθούμε να αποφύγουμε αυτά που δεν θέλουμε.
Είναι λες και το μυαλό μας είναι σαν κακός γείτονας. Δεν το βουλώνει ποτέ και βάζει στην διαπασών την μουσική όταν θέλεις να ξεκουραστείς.
Όταν έχεις περάσει μια ζωή προσπαθώντας να αγνοήσεις τους φόβους σου και όχι να τους παρατηρήσεις γίνεται κακιά συνήθεια. Μια ρετσινιά.
Ο Φόβος Και Το Νόημα Του
Ο φόβος είναι περίεργος. Μας προσκολλά στην σκέψη να προσπαθούμε να μην χάσουμε κάτι που δεν έχουμε.
Παράξενο ε;
Κάθε φορά που το σκέφτομαι γελάω με τον εαυτό μου.
Το μεγαλύτερο ποσοστό της συναισθηματικής καταπίεσης που αισθανόμαστε είναι αποτέλεσμα του πως σκεφτόμαστε για τον εαυτό μας και των καταστάσεων που μας περιβάλλουν.
Διάβαζα ένα βιβλίο και κράτησα ένα απόσπασμα από τις σελίδες του:
Δώσε προσοχή. Ας δούμε τι συμβαίνει όταν ο φόβος αναλαμβάνει τον έλεγχο.
Με τον φόβο στο τιμόνι, ποτέ δεν θα αισθανθείς χαλαρός. Δεν θα είσαι ποτέ ο εαυτός σου γιατί θα φοβάσαι πως θα αντιδράσουν οι γύρω σου όταν δουν το ποιος πραγματικά είσαι.
Ο φόβος σε εμποδίζει να πιστέψεις στον εαυτό σου. Σε υπέρ – προστατεύει και σε σπρώχνει να διατηρείς χαμηλό προφίλ απέναντι στον ίδιο σου τον εαυτό.
Εκμεταλλεύσου μια ευκαιρία και θα πληρώσεις το τίμημα της αποτυχίας βρίσκοντας μια Κόλαση μπροστά σου.
Ο φόβος θα συνεχίσει να υπάρχει όσο τον αφήνεις να σε τρομοκρατεί. Μέχρι να καταλάβεις τι ακριβώς σου λέει και το αντιμετωπίσεις .
Ο φόβος είναι η φωνή στο κεφάλι μας που φωνάζει πως έρχεται κάτι τερατώδες. Και εμείς τρέχουμε να γλυτώσουμε από αυτό.
Όχι επειδή το είδαμε και πειστήκαμε πως υπάρχει. Αλλά επειδή πιστέψαμε πως η φωνή έλεγε την αλήθεια.
Και όπως όλοι μας, τείνουμε να συμπεριφερόμαστε με βάση αυτών που θεωρούμε αλήθειες.
[su_note note_color=”#060607″ text_color=”#ddd7d7″ radius=”14″]Ίσως γιατί συνηθίσαμε να ακολουθούμε αλήθειες από το παρελθόν και κάπου στην πορεία χάσαμε το θάρρος να δημιουργήσουμε δικές μας. [/su_note]
Ο φόβος κάθε φορά σου λέει μια ιστορία. Και μπορεί να μην έχεις επιλογή για το αν θα την ακούσεις ή όχι, όμως έχει επιλογή για το αν θα την πιστέψεις.
Ξεπέρασε και νίκησε κι εσύ τo φόβο. Δες εδώ.
Διάβασε το βιβλίο μας Άνδρας Αξίας. Αγόρασέ το εδώ.
Καλή συνέχεια
